اساسنامه میراث فرهنگی
اساسنامه صنایع دستی
اساسنامه ایرانگردی و جهانگردی
ماده ۱- تعریف
میراث فرهنگی شامل آثار باقیمانده از گذشتگان است که نشانگر حرکت انسان در طول تاریخ میباشد و با شناسایی آن زمینه شناخت هویت و خط حرکت فرهنگی او میسر میگردد و از این طریق زمینه های عبرت برای انسان فراهم می آید.
سازمان میراث فرهنگی کشور که به استناد قانون مصوب ۱۳۶۴/۱۰/۱۱ تشکیل شده است و از این پس دراین اساسنامه سازمان نامیده می شود طبق مقررات این اساسنامه اداره خواهد شد.
ماده ۲- هدف
عبرت از حرکت فرهنگی سازمان انسان و بقاء و رقاء هویت و شخصیت فرهنگی جامعه.
ماده۳- وظایف
وظایف سازمان در زمینه میراث فرهنگی که شامل پژوهش، نظارت، حفظ و احیاء و معرفی است به قرار زیر می باشد:
تهیه و تنظیم و اجرای برنامه های پژوهشی پیرامون آثار باقیمانده از گذشتگان.
بررسی و شناسایی محوطه ها، تپه ها، بناها و مجموعه های تاریخی و تهیه فهرست جامع از آن ها و نقشه باستان شناسی کشور.
انجام پژوهش های باستانشناسی و کاوش های علمی.
بررسی های مردم نگاری، پژوهش های مردم شناسی، انسان شناسی، زیستی و شناخت فرهنگ بومی مناطق مختلف کشور.
پژوهش در زمینه هنرهای سنتی و فراهم آوردن امکانات لازم جهت حفظ، احیاء و رشد آن ها.
ثبت آثار ارزشمند منقول و غیر منقول فرهنگی- تاریخی کشور در فهرست آثار ملی و فهرست های ذیربط.
انجام انحصاری کلیه امور حقوقی مربوط به میراث فرهنگی و طرح دعاوی کیفری علیه متخلفین از قوانین ناظر به میراث فرهنگی کشور بعنوان مدعی یا حسب مورد شاکی خصوصی.
اقدامات لازم جهت شناسایی و استرداد اموال فرهنگی ایران در سطح ملی و بین المللی از طریق مراجع ذیربط.
شناسایی و در اختیار گرفتن کلیه اموالی که دارای ارزش های فرهنگی- تاریخی بوده و جزء میراث فرهنگی محسوب میگردد و توسط دستگاه های مسئول ضبط شده است.
تبصره : کلیه دادگاه های گمرکات، نیروهای انتظامی و دستگاه های دولتی نظیر آنها که بنحوی نسبت به ضبط اموال اقدام می نمایند موظف به در اختیار قرار دادن اموالی که دارای ارزش فرهنگی- تاریخی میباشد به سازمان میراث فرهنگی هستند.
-تهیه و اجرای طرح های لازم به منظور حراست، حفاظت، تعمیر، مرمت و احیاء آثار، بناها و مجموعه های با ارزش فرهنگی- تاریخی.
اظهار نظر در کلیه طرح های عمرانی جامع و تفصیلی در رابطه با مناطق فرهنگی و تاریخی و موافقت نهایی درباره محوطه ها و بافتها و اماکن فرهنگی- تاریخی ارزشمند در موارد مذکور و جلوگیری از هرگونه تخریب آن ها.
-تعیین حریم بناها، مجموعه ها، محوطه ها و تپه های تاریخی ثبت شده و ضوابط خاص معماری و طراحی داخل حریم
معرفی آثار با ارزش فرهنگی- تاریخی از طریق موزه ها و نمایشگاه ها و نظایر آن.
ایجاد و توسعه و اداره موزه ها در سطح کشور.
ایجاد مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی کشور (نظیر مجموعه گزارش های علمی، نقشه ها و عکس های بناها و …) جهت ارائه خدمات علمی و تحقیقاتی در این زمینه.
معرفی و شناسایی ارزشهای میراث فرهنگی در سطح ملی و بین المللی بوسیله چاپ و نشر مجموعه مطالعات و تحقیقات انجام یافته و استفاده از وسائل سمعی و بصری و ارتباط جمعی.
تنظیم، تدوین و انتشار دائره المعارف آثار و ابنیه تاریخی ایران.
توسعه فعالیتهای تحقیقاتی در زمینه های مختلف میراث فرهنگی و تشویق محققان، هنرمندان و استاد کاران.
تنظیم و اجرای برنامه های آموزشی جهت آماده سازی نیروهای کارآمد در زمینه های مربوط به میراث فرهنگی با هماهنگی دستگاههای ذیربط.
تشویق مردم به مشارکت در فعالیت های مربوط به شناسایی، حفظ و احیاء میراث فرهنگی و نظارت بر آن.
ایجاد و گسترش انجمن های میراث فرهنگی در سطح کشور.
تبصره : نحوه ایجاد و حدود و وظایف و اختیارات این انجمن ها را شورای سازمان تعیین خواهد کرد.
برقراری ارتباطات و مبادلات علمی و فرهنگی با موسسات و نهادهای ذیربط در سطح ملی و بین المللی بالاخص کشورهای اسلامی و منطقه و برگزاری کنگره ها و سمینارهای دوره های لازم.
همکاری با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه امور ایرانگردی و جهانگردی.
ارائه خدمات مشاورهای، تحقیقاتی، فنی و آموزشی، فروش تولیدات فرهنگی دریافت ورودیه بناها، محوطه ها، موزه ها و نمایشگاه ها و قبول هدایا و کمکها و نظایر آن.
هیات وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۳/۱۰/۲۰ بنا به پیشنهاد وزارت صنایع و معادن و تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و به استناد تبصره (۳) ماده واحده قانون تاسیس سازمان صنایع دستی ایران – مصوب ۱۳۸۳- اساسنامه صنایع دستی ایران را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱- تعریف:
صنایعدستی مجموعهای از صنایع هنری و سنتی ایران شامل آبگینه، بافتهها و نساجی سنتی، بافتههای داری( به استثنای فرش دستباف)، پوشاک سنتی، اثار چرمی و کاغذی، چاپهای سنتی، سفال و سرامیک، هنرهای چوبی و حصیری، رودوزیهای سنتی ،هنرهای فلزی و هنرهای سنگی است که با محوریت هنر و ذوق و زیبا شمناختی ایرانی و بهرهگیری از مواد اولیه قابل دسترس و بومی به کمک دست و ابزار مورد نیاز و با کاربری در زندگی فردی و جمعی تولید شده و ریشه در تاریخ کهن ایران زمین دارد.
ماده ۲- هدف:
هدف سازمان تمرکز در سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت در زمینه حفظ و احیاء، ترویج و توسعه کمی و بهبود کیفی صنایعدستی کشور و ایجاد هماهنگی و برنامهریزی در امر آموزش، تحقیقات، حمایت، هدایت و استفاده از امکانات و نیروی انسانی موجود در این بخش است.
ماده ۳- وظایف:
تنظیم راهبردها، سیاستها، خط مشیها، ضوابط و برنامههای کلان در جهت توسعه کمی و بهبود کیفی صنایعدستی کشور و پیگیری جهت برقراری حمایتهای لازم در چارچوب سیاستهای صنعتی کشور با هماهنگی مراجع ذیصلاح.
اعمال نظارت و حمایتهای لازم در جهت بهبود کیفی محصولات صنایعدستی به ویژه در حوزه صادرات.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت در امر تدوین استانداردها و صدور گواهینامههای درجه کیفیت صنایعدستی تولیدی با همکاری مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
ارائه راهنماییهای لازم برای سرمایه گذاری ، تولید و بازاریابی صنایع دستی از طرق مختلف.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت بر وضعیت کارگاه های تولیدی و آموزشی صنایع دستی.
پشتیبانی از هنرمندان و صنعتگران و همکاری با مراجع ذیربط برای اعطای درجه هنری به هنرمندان صنایعدستی کشور در چارچوب قوانین و مقررات مربوط.
هماهنگی و برنامهریزی در مورد مالکیتهای معنوی و فکری صنایعدستی ایران( آثار و هنرمندان) در داخل و خارج از کشور با همکاری مراجع ذی صلاح.
هماهنگی و برنامهریزی در جهت استفاده از فناوریهای جدید برای ارتقای کیفیت و توسعه کمی صنایعدستی کشور.
طراحی نظام جامع آموزش و تربیت نیروی انسانی موردنیاز صنایعدستی با بهرهمندی از فناوریهای نوین و هماهنگی و برنامهریزی جهت ارتقای دانش و مهارت صنعتگران و هنرمندان و ایجاد هماهنگی لازم بین آنها به منظور افزایش اثربخشی این خدمات.
برپایی المپیادهای تخصصی صنایعدستی.
فراهم آوردن بستر لازم به منظور ایجاد ارتباط مؤثر میان دانشگاهها و مراکز علمی – تحقیقاتی کشور با تولیدکنندگان صنایعدستی.
سازماندهی نظام اطلاعرسانی در زمینه صنایعدستی.
همکاری با دستگاه های ذیربط به منظور تدوین سرفصل دروس هنرستانها، آموزشکده ها و دانشکدههای صنایع دستی.
هماهنگی و برنامهریزی جهت تأسیس نهادهای غیردولتی برای کاهش تصدی دولت و ساماندهی فعالیت صنایعدستی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت در ترویج صنایعدستی در جامعه ایرانی و ایجاد تحول در طرح ها و تولید و عرضه محصولات با حفظ اصالت ملی و توسعه موارد مصرف آن ها به ویژه در معماری و شهرسازی با هماهنگی مراجع ذیربط.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت در جهت برگزاری نمایشگاههای ملی و منطقهای و بینالمللی صنایعدستی در داخل و خارج از کشور توسط بخش خصوصی.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت در امر شناساندن تاریخ، ارزش ها، نمونه مصنوعات دستی، صنعتگران، هنرمندان صنایعدستی و صادرکنندگان صنایعدستی کشور در سطح ملی و بینالمللی به روش های سمعی و بصری، چاپ، نشر، ارتباطات جمعی و مطبوعات.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت بر امر تأسیس شرکتهای نمایشگاهی تخصصی صنایعدستی توسط تعاونیهای بخش خصوصی.
مشارکت در همایشها، سمینارهای ملی و جشنوارههای صنایعدستی با هماهنگی مراجع ذیصلاح.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت در امر معرفی صنایعدستی برگزیده کشور در مراکز عمومی از طرق مناسب تبلیغی و ترویجی.
هماهنگی و برنامهریزی در جهت راهاندازی مراکز فروش کتب و نشریات صنایعدستی از طریق تجهیز بخش تعاون و اشخاص حقیقی.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت بر شناسایی و گردآوری آثار با ارزش و برگزیده صنایعدستی دوران معاصر و نمایش آن ها توسط دستگاه های ذیربط.
مطالعه و پیشنهاد تدوین استانداردهاهی لازم برای مواد اولیه و روشهای تولید صنایعدستی با هماهنگی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
تحقیق و بررسی مستمر درباره وضعیت صنایعدستی و جمعآوری آمار و اطلاعات لازم از وضعیت صنایعدستی ایران و جهان به منظور ارتقای جایگاه صنایعدستی ایران.
پژوهش در زمینههای تاریخی و معاصر صنایعدستی ایران و جهان.
مطالعه و برنامهریزی به منظور ارتقای موقعیت ایران در نظام بازار صنایعدستی جهان در جهت رونق و افزایش صادرات.
برنامهریزی، سیاستگذاری و نظارت جهت بهرهگیری از سیستم های پیشرفته بازرگانی به منظور توسعه بازار فروش صنایعدستی ایران در کشورهای هدف توسط بخش غیردولتی.
هماهنگی و برنامهریزی جهت ایجاد بازارچههای صنایعدستی توسط مردم و بخش غیردولتی به منظور توسعه بازارهای داخل با استفاده از روشهای اصلاح الگوی مصرف.
همکاری با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به منظور گسترش فرهنگ گردشگری و ایجاد بازار مناسب برای محصولات صنایعدستی.
عضویت و حضور مؤثر در سازمان ها و مجامع بین المللی مرتبط و نمایندگی دولت جمهوری اسلامی ایران در این مجامع با هماهنگی مراجع ذیربط.
تشویق صنعتگران و بازرگانان صنایع دستی به منظور حضور در بازارهای جهانی و مجامع بین المللی.
انجام مطالعات لازم درخصوص چگونگی گسترش حضور مؤثر در بازارهای جهانی به منظور افزایش سهم ایران در این بازارها.
همکاری جهت برقراری ارتباطات و مبادلات علمی، فرهنگی و فنی با مراکز ذیربط در عرصه بینالمللی.
همکاری با دستگاههای فعال در روابط بینالملل جهت توسعه و رشد صنیعدستی کشور با هماهنگی مراجع ذیربط.
به منظور تجدید یک سنت الهی و به مصداق آیه شریفه «قل سیروا فی الارض فانظروا کیف کان عاقبه المکذبین» و شناساندن میراث تمدن اسلامی، حفظ دست آوردهای انقلاب اسلامی و بهره برداری صحیح از سرمایه گذاری ها و تجهیزات و تاسیسات احداث شده طبق موازین شرعی و رعایت شعائر اسلامی سازمانی بنام سازمان ایرانگردی و جهانگردی به استناد لایحه قانونی ادغام شرکت های وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب ۲۱/۱/۱۳۵۸ شورای انقلاب جمهوری اسلامی تشکیل و اساسنامه آن با رعایت مصوبه ۱۴۳۳۲/۱۲/۱ مورخ ۲۳/۱۰/۷۶ شورای عالی اداری کشور به شرح زیر تدوین و تصویب شد:
ماده۱- نام
سازمان ایرانگردی و جهانگردی که در این اساسنامه به اختصار سازمان نامیده می شود به صورت شرکت سهامی وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و طبق اصول بازرگانی و مقررات مربوط به شرکت های دولتی و این اساسنامه اداره می شود.
ماده ۲– موضوع
شناساندن کشور جمهوری اسلامی ایران و آشنا ساختن مردم کشور و سایر ملل با خصوصیات فرهنگی، سنتی و آثار تاریخی و تمدن ایران و جهان به منظور ایجاد تفاهم بین ملت ها.
بررسی مستمر اقلیمی و فرهنگی و مطالعه و تحقیق درباره جاذبه های سیاحتی و زیارتی کشور و ارائه برنامه های لازم برای معرفی جاذبه ها به منظور بهرهبرداری از آن ها.
ایجاد ارتباط با سازمانها و مراکز داخلی و بین المللی جهانگردی در جهت انجام همکاریهای متقابل و گردآوری و مبادله اطلاعات ایرانگردی و جهانگردی و شرکت در نمایشگاه های بین المللی جهانگردی حسب ضرورت.
بررسی، تهیه طرح و کوشش در اجرای طرح های مناسب برای جذب و دیدار جهانگردان از ایران و ایجاد تسهیلات لازم برای برگزاری گشت های ارزان جهت گروههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران.
بالا بردن سطح ارائه خدمات جهانگردی از راههای مقتضی از جمله اجرای برنامه های آموزشی لازم در زمینه های مختلف و شناخت منابع انسانی فعال و بالقوه در این صنعت برای ایجاد زمینه های اشتغال سالم.
افزایش سطح ارائه تسهیلات و کیفیت و کمیت تاسیسات صنعت جهانگردی از طریق ایجاد تسهیلات لازم در زمینه و ساختن واحدهای اقامتی و پذیرایی و تاسیسات مردمی جهانگردی و ایرانگردی و دیگر موارد لازم.
ترغیب مردم ایران به استفاده بیشتر از ایام و ساعات فراغت و مشاهده جاذبه های سیاحتی و زیارتی کشور.
ایجاد تسهیلات لازم در امر سیاحت در کشور و نیز ایجاد هماهنگی در این زمینه و فراهم آوردن امکانات لازم در مرزهای ورودی کشور.
افزایش سطح خدمات و صنایع وابسته به امر سیر و سیاحت از طریق تشویق به سرمایه گذاری در احداث تاسیسات ضروری اقامتی و پذیرایی، خصوصا بین راهی به منظور رفاه هرچه بیشتر جهانگردان داخلی و خارجی.
کمک به افزایش سطح درآمد عمومی و ارزی کشور از طریق بازاریابی و گسترش مبادلات مسافرتی و سیاحتی سالم در داخل و خارج از کشور.
نظارت بر عملکرد واحدهای مختلف فعال در زمینه صنعت ایرانگردی و جهانگردی و مدیران و مسوولان ذیربط با بهره گیری از هماهنگی و همکاری کانون ها و مجامع غیردولتی این صنعت.
ایجاد هماهنگی و برنامه ریزی در فعالیت های سیاحتی و زیارتی کشور از طریق:
بررسی و تهیه سیاست های کلی مربوط به صنعت جهانگردی بر مبنای سیاست های عمومی کشوری و با در نظر داشتن ظرفیت های بالقوه قطبها و مراکز توسعه پذیر و نیز تعیین اولویت ها در این امر.
تدوین خط مشی های اجرایی انجام فعالیت های توسعه و گسترش مراکز خدماتی و رفاهی مربوط به ایرانگردی.
تعیین اولویت در زمینه چگونگی فعالیت های ارتباطی و تبلیغاتی صنعت ایرانگردی و جهانگردی.
بررسی ضرورت عضویت و ارتباط با سازمان های بین المللی جهانگردی و عقد قرارداد، توافقنامه و ایجاد ارتباط برای استفاده از خدمات، اطلاعات و تجربیات آنها و مبادله اطلاعات جهانگردی در چارچوب قوانین و مقررات عمومی کشور.
تهیه آیین نامه ها و نظامنامه ها و مقررات پیشنهادی و صدور مجوزهای لازم برای تحقق سیاست های هدایتی، حماتی و نظارتی صنعت ایرانگردی و جهانگردی.
اقدام به صدور مجوزهای لازم (تاسیس، توسعه و انحلال) و نظارت بر فعالیت ها در موارد زیر و نیز هر نوع صدور مجوز دیگری که حسب قوانین و مقررات بر عهده سازمان قرار گیرد.
تاسیس آژانس های مسافرتی و سیاحتی، احداث هتل ها و مهمانسراها و سایر مجتمع های خدماتی و رفاهی بین راهی و نمایشگاه ها.
انجام وظایف دبیرخانه شورای عالی ایرانگردی و جهانگردی
تبصره:سازمان موظف است تا پایان برنامه دوم توسعه وفق مفاد تبصره ۴۱ قانون برنامه دوم توسعه و در راستای کاهش حجم تصدی وظایف دولت نسبت به واگذاری امور تصدی سازمان به بخش غیر دولتی اقدام نماید.